MERSİN’de Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ’ın Ardından: İlmiye Çığ Kimdir?
MERSİN’de yaşayan Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ, 110 yaşında hayatını kaybetti. Peki, kimdir Muazzez İlmiye Çığ?
Çocukluk Ve Eğitim Yılları
Muazzez İlmiye Çığ, 1’inci Dünya Savaşı’nın patlak vermesinden birkaç hafta önce Bursa’da doğdu. 1919’da beşinci yaş gününü kutladığı sırada Yunan ordusu tarafından İzmir’in işgal edilmesi üzerine öğretmen olan babası, ailesinin güvenliğini sağlamak için Çorum’a taşındı ve Muazzez İlmiye Çığ ilköğrenimini burada tamamladı. Ayrıca Fransızca ve keman dersleri aldı. 1926’da sınavla Bursa Kız Muallim Mektebi’ne girdi ve 1931’de, 17 yaşına geldiğinde ilkokul öğretmeni yetiştiren bu okuldan mezun oldu. Yaklaşık beş yıl boyunca Eskişehir’de öğretmenlik yaptı. 1936’da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Hititoloji Bölümü’ne kaydoldu.
Uzmanlık ve Kariyer
1940’ta diplomasını aldıktan sonra, İstanbul Arkeoloji Müzeleri’ni oluşturan üç kurumdan biri olan Antik Şark Eserleri Müzesi’nde on yıl sürecek kariyerine, kurumun arşivlerinde tercüme edilmeden ve tasnif edilmeden saklanan binlerce çivi yazılı tablet alanında uzman olarak başladı. Meslektaşları Hatice Kızılyay ve F.R. Kraus ile birlikte, müzenin deposunda bulunan Sümer, Akad ve Hitit dillerinde yazılan binlerce tableti temizledi, ardından sınıflandırıp, numaralandırdı.
Çığ, 74 bin tabletten oluşan çivi yazılı belgeler arşivini oluşturdu ve 3 bin tabletin kopyasını çıkarıp, katalog halinde yayımladı. 1972’de emekliye ayrıldı. Emeklilikten sonra bir süre yurtdışında yaşayan Muazzez İlmiye Çığ, 1988’de Philadelphia’daki Asuroloji kongresine katıldı.
Kitaplar Ve Başarılar
Prof. Kramer’in History Begins at Sumer adlı kitabını Türkçeye çevirdi ve kitap 1990’da ‘Tarih Sümer’de Başlar’ adıyla Türk Tarih Kurumu tarafından yayımlandı. Kitabın çok ilgi görmesi üzerine 1993’te çocuklara yönelik Zaman Tüneliyle Sümerlere Yolculuk da dahil, Sümer ve Hitit kültürlerini tanıtan 13 kitap yazdı. 2000 yılında İstanbul Üniversitesi’nden (İlk Çivi Yazısı ve Sümeroloji Uzmanı unvanıyla) fahri doktora aldı. Muazzez İlmiye Çığ’ın özel arşivi Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı’nda bulunmaktadır. 16 kitap yazan Çığ, hayatı boyunca çok sayıda ödüle de layık görüldü.
Son Günler Ve Vedalar
Topkapı Müzesi Müdürü M. Kemal Çığ ile 1940 ve 1983 yılları arasında evli olan 2 kız annesi Muazzez İlmiye Çığ, 110 yaşında tedavi gördüğü hastanede hayata gözlerini yumdu. Çığ’ın Mersin’de toprağa verilmesi bekleniyor.
